Tin tức
Tranh chấp đất đai hiện nay không phải là vấn đề quá xa lạ với mọi người mà ngược lại nó lại diễn ra khá phổ biến và phức tạp. Với bài viết dưới đây, Bất động sản Vinhome sẽ chia sẻ cho bạn những quy định của pháp luật hiện hành có liên quan đến trình tự và thủ tục trong quá trình giải quyết tranh chấp đất đai.
> Bạn đã biết thế nào là tranh chấp đất đai và tranh chấp này có những dạng nào hay chưa?
Nội dung
Tranh chấp đất đai về cơ bản sẽ bao gồm ba dạng sau:
Thứ nhất là tranh chấp về quyền sử dụng đất: đây là tranh chấp giữa các bên với nhau, xem xét ai là người có quyền sử dụng hợp pháp đối với đất đai. Thông thường sẽ gặp các loại cạnh tranh về ranh giới đất, quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất khi ly hôn – đất thừa kế theo luật thừa kế đất đai, tranh chấp đòi lại quyền sử dụng đất (đất cho người khác mượn nhưng không trả lại,…)
Thứ hai là tranh chấp về quyền và nghĩa vụ phát trinh trong quá trình sử dụng đất: đây là dạng tranh chấp thường xảy ra khi các chủ thể có những giao dịch dân sự quyền sử dụng đất. Cụ thể như: quyền và nghĩa vụ có trong hợp đồng chuyển nhượng, đất cho thuê hoặc tranh chấp liên quan đến bồi thường giải phóng mặt bằng, tái định cư hay hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất,…
Thứ ba là tranh chấp về mục đích sử dụng đất: đây là dạng tranh chấp mà có thể dễ dàng tìm ra các cơ sở để giải quyết. Bởi vì trong quá trình phân bổ đất đai cho các chủ thể thì Nhà nước đã xác định mục đích sử dụng thông qua hoạt động quy hoạch sử dụng đất. Tranh chấp này thường xảy ra khi người sử dụng đất đã sử dụng sai mục đích so với ban đầu (khi được Nhà nước giao hoặc cho thuê đất). Dạng tranh chấp này thường ít gặp hơn so với hai dạng tranh chấp trên.
Hai cách có thể giải quyết tranh chấp chấp đất đai đó là khởi kiện tại tòa án có thẩm quyền và khiếu nại lên cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Dù theo phương thức giải quyết nào thì quy trình thủ tục và điều kiện bắt buộc là phải thực hiện thủ tục hòa giải tại Uỷ ban nhân nhân cấp xã, nơi mà có đất đang tranh chấp.
Theo quy định của Luật đất đai năm 2013, khuyến khích các bên tranh chấp tự hòa giải hoặc thông qua cơ sở. Nếu không hòa giải được thì gửi đơn đến UBND cấp xã để hòa giải.
UBND cấp xã phải có trách nhiệm tổ chức hòa giải tranh chấp đất đai tại địa phương mình theo quy định tại Điều 202 Luật đất đai 2013 và khoản 1 Điều 88 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP. Thủ tục hòa giải sẽ được thực hiện trong thời hạn không quá 45 ngày kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp. Đồng thời, việc hòa giải phải được lập thành biên bản và phải có chữ ký của các bên, xác nhận hòa giải thành hoặc không thành của UBND cấp xã.
Đối với trường hợp hòa giải thành công mà có thay đổi ranh giới sử dụng đất thì UBND cấp xã cần gửi biên bản hòa giải đến Phòng hoặc Sở Tài Nguyên và Môi Trường để công nhận việc thay đổi này. Do đó, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhà ở và các tài sản khác liên quan đến đất.
Tải mẫu đơn đề nghị giải quyết tranh chấp đất đai năm 2022
Tòa án chỉ tiếp nhận giải quyết các vụ tranh chấp đất đai khi đương sự có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc một loại giấy tờ theo quy định tại Điều 100 Luật đất đai năm 2013 về tranh chấp tài sản gắn liền với đất. Việc giải quyết tranh chấp tại Tòa được thực hiện theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự.
Theo đó, các cá nhân, cơ quan – tổ chức có quyền thông qua người đại diện hợp pháp hoặc tự mình để khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền. Người khởi kiện cần gửi đơn khởi kiện tranh chấp đất đai và tài liệu, chứng cứ đến Tòa án để thực hiện việc tạm ứng án phí, hoàn chỉnh hồ sơ và đơn khởi kiện theo yêu cầu của Tòa án.
Khi Tòa án đã tiếp nhận giải quyết tranh chấp sẽ tiến hành hòa giải để các đương sự có sự thỏa thuận với nhau. Đây là giai đoạn bắt buộc trong quá trình giải quyết tranh chấp đất đai do Tòa án chủ trì và tiến hành.
Trường hợp hòa giải thành, biên bản hòa giải thành sẽ được thành lập trong vòng 7 ngày nếu các đương sự không thay đổi ý kiến và kết thúc tranh chấp.
Trường hợp hòa giải không thành, vụ án tranh chấp đất đai sẽ quyết định được đưa ra xét xử. Tuy nhiên, trong quá trình xét xử các đương sự vẫn có thể thỏa thuận với nhau. Nếu không đồng ý thỏa thuận thì các bên vẫn có quyền kháng cáo theo trình tự phúc thẩm.
Trình tự hành chính sẽ được áp dụng cho những tranh chấp mà các bên đương sự không có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất theo quy định. Đồng thời, các đương sự lựa chọn giải quyết tranh chấp tại UBND hoặc tại Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Trường hợp giải quyết tại UBND: các đương sự có thể lựa chọn UBND cấp huyện để giải quyết lần đầu, nếu không đồng ý đương sự có thể gửi đơn lên UBND cấp tỉnh. Các cơ quan UBND sau khi tiếp nhận đơn sẽ giao cho cơ quan chuyên môn tiến hành thẩm tra và xác minh vụ việc, sau đó tiến hành tổ chức hòa giải giữa các bên tranh chấp.
Trường hợp giải quyết tại Bộ Tài Nguyên và Môi Trường: trường hợp này xảy ra khi các bên tranh chấp không đồng ý giải quyết lần đầu. Bộ Tài Nguyên và Môi Trường sau khi tiếp nhận đơn sẽ giao cho các cơ quan chuyên môn tiến hành thu thập, nghiên cứu hồ sơ và thành lập đoàn công tác để kiểm tra, xác minh tại địa phương, sau đó tiến hành tổ chức hòa giải và hoàn chỉnh hồ sơ.
Tùy trạng vào tình trạng pháp lý của miếng đất đang tranh chấp mà các cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai bao gồm:
Tòa án nhân dân tiếp nhận giải quyết các trường hợp tranh chấp nếu đương sự có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Uỷ ban nhân dân và Tòa án nhân dân là cơ quan tiếp nhận giải quyết tranh chấp đất đai nếu các đương sự không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ngoài ra, đương sự có thể lựa chọn Bộ Tài Nguyên và Môi Trường để giải quyết.
Bài viết trên đây của Bất động sản Vinhome đã giải đáp thắc mắc của bạn về các nội dung liên quan đến luật tranh chấp đất đai theo quy định. Theo dõi Bất động sản Vinhome để biết thêm những thông tin hữu ích liên quan đến bất động sản.
